Już bardzo dawno zauważono, że preparaty z niektórych roślin sporządzone ze świeżego surowca działają korzystniej niż preparaty z surowca suszonego. Nie potrafiono jednak wytłumaczyć tego zjawiska, więc przypisywano je siłom tajemnym.
Obecnie jest sprawą oczywistą, że podczas suszenia i przechowywania, substancje znajdujące się w roślinie ulegają różnego rodzaju przemianom chemicznym. Jeżeli przemiany te nie dotyczą substancji wykazujących działanie lecznicze jest rzeczą obojętną, jaki surowiec zostaje użyty do produkcji preparatu leczniczego: świeży czy suszony.
Jednak w większości przypadków procesy zachodzące podczas suszenia są niekorzystne z punktu widzenia zachowania związków czynnych.
Przetwory ze świeżych roślin są wykorzystywane obecnie jako substancje aktywne szeregu leków złożonych.
Poczesne miejsce w tej grupie leków zajmuje Bioaron C – syrop o działaniu immunostymulującym, zawierający jako substancje aktywne wyciąg ze świeżych liści aloesu oraz sok ze świeżych owoców aronii czarnoowocowej.
Tabela 2. Preparaty ze świeżych roślin.
Nazwa preparatu |
Nazwa substancji aktywnej |
Zakres stosowania |
Extracta simplicia |
Biostymina |
Aloe arborescens extractum fluidum |
immunostimulans |
Hemorigen |
Eerigeroni intractum |
haemostaticum |
Intractum Crataegi |
Crataegi intractum |
cardiotonicum |
Intractum Hippocastani |
Hippocastani intractum |
venoprotectivum |
Intractum Hyperici |
Hyperici intractum |
antidepressivum |
Intractum Melissae |
Melissae intractum |
sedativum |
Intractum Valerianae |
Valerianae intractum |
sedativum |
Intractum Visci |
Visci intractum |
antihypertonicum |
Mariomigran |
Chrysanthemii succus |
antimigraenicum |
Succus Bardanae |
Bardanae succus |
metabolicum |
Succus Betulae |
Betulae succus |
diureticum |
Succus Echinaceae |
Echinaceae succus |
immunostimulans |
Succus Farfarae |
Farfarae succus |
antibehicum |
Succus Hyperici |
Hyperici succus |
stomachicum |
Succus Millefolii |
Millefolii succus |
antiphlogisticum |
Succus Plantaginis |
Plantaginis succus |
antibehicum |
Succus Taraxaci |
Taraxaci succus |
stomachicum, amarum |
Succus Urticae |
Urticae succus |
diureticum |
Extracta composita |
Bioaron C |
Aloe arborescens recens extractum fluidum, Aroniae succus |
immunostimulans |
Cravisol |
Visci intractum, Melissae intractum, Crataegi intractum |
cardiotonicum, antihypertonicum |
Perfocrat |
Hyperici intractum, Melissae intractum Crataegi extractum fluidum |
cardiotonicum, sedativum, antidepressivum |
Wychodząc z założenia, żewyciągi ze stabilizowanych, świeżych roślin zawierają składniki
chemiczne podobne do występujących w żywej roślinie, można uznać je za potencjalnie pierwszoplanową grupę wyciągów farmaceutycznych.
Piśmiennictwo
1. Jambor J.: Wyciągi ze świeżych stabilizowanych ziół. Wiadomości Zielarskie 1991, 2, 15. 2. Janicki S., Danek A. (red.): Farmacja stosowana. PZWL, Warszawa 1996, 1998, 2000. 3. List P.H., Schmidt P.C.: Technologie pflanzlicher Arzneizubereitungen, Wissenschafliche Verlagsgesellschaft mbH, Stuttgart 1984. 4. Danek A. (red.): Leksykon farmacji, PZWL, 1990. 5. Kabelitz L., Walch H.: Pharmazie 1998, 31(143), 30.
Pozdrawiam, Marysia